*"बुद्ध आणि त्यांचा धम्म"*
प्रथम खंड- "बोधिसत्त्व हे बुद्ध कसे झाले"
*************************
भाग दुसरा- कायमचा संसारत्याग
🌷 3. गौतमाचे बिंबिसारास उत्तर (पूर्वार्ध) (i) 🌷
*************************
1) याप्रमाणे मगध सम्राटाने (बिंबिसाराने) गौतमाला इंद्राप्रमाणे योग्य आणि खंबीर शब्दांत उपदेश केला. परंतु तो ऐकल्यावर राजपुत्र विचलित झाला नाही. तो पर्वताप्रमाणे अचल, स्थिर राहिला.
2) मगध राजाने याप्रमाणे उपदेश केल्यावर गौतमाने आपल्या शांत आणि स्नेहपूर्ण चेहऱ्यात बदल न करता, खंबीर शब्दाने व खणखणीत वाणीने पुढीलप्रमाणे उत्तर दिले:
3) "आपण जे सांगितले त्यात आपल्या दृष्टीने चमत्कारिक असे काही नाही. महाराज, सिंह ज्यांचे राजचिन्ह आहे अशा थोर कुळात ज्या अर्थी आपण जन्मला आहात आणि ज्या अर्थी आपण मित्रांवर प्रेम करणारे आहात, त्या अर्थी आपल्या एका मित्राच्या बाबतीत आपण या मार्गाचा अवलंब करावा हे अगदी स्वाभाविक आहे."
4) "दुष्ट मनाच्या माणसाच्या बाबतीत त्याच्या कुळाला योग्य असा स्नेहभाव व मैत्री खंडित होते आणि विलयास जाते. फक्त चांगली माणसेच स्नेहशील कृत्यांची नवी परपंरा निर्माण करुन पूर्वजांपासून चालत आलेल्या मैत्रीची वाढ करतात."
5) "आपल्या मित्राचे दैव फिरले तरी त्याच्याशी वागताना जे आपल्या वर्तनात बदल करत नाहीत; त्यांनाच मी माझ्या अंतःकरणात खरे मित्र म्हणून स्थान देतो. वैभवशाली माणसाला भरभराटीचा, संपन्न काळ प्राप्त झाला असता त्याच्याशी कोण मैत्री करीत नाही?"
6) "या जगात संपत्ती मिळाल्यानंतर आपले मित्र आणि धर्म यांच्यासाठी तिचा उपयोग जे करतात त्यांच्या संपत्तीलाच खरे स्थैर्य प्राप्त होते. आणि शेवटी जेव्हा ती नष्ट होते तेव्हा ती दुःख निर्माण करीत नाही"
7) "महाराज, माझ्याविषयीच्या आपल्या सुचनेला शुद्ध औदार्य आणि मित्रत्व यांचीच प्रेरणा आहे. मी आपल्याला नम्रतेने आणि शुद्ध मित्रभावनेने भेटेन. मी माझ्या उत्तरात दुसऱ्या कशाचाही उच्चार करणार नाही."
8 ) "मला ह्या ऐहिक वस्तूंची जितकी भिती वाटते तितकी सर्पाची, आकाशातून होणाऱ्या वज्राघाताची किंवा वाऱ्याने भडकणाऱ्या ज्वालांचीही वाटत नाही."
9) "आपल्या आनंदाची आणि आपल्या संपत्तीची लूटमार करणारी ही क्षणभंगूर सुखे (transient pleasures) जगभर भ्रामक कल्पनांप्रमाणे निरर्थक तरंगत असतात (like illusions). त्यांची नुसती आशा केली तरीही माणसाची मने ती मोहून टाकतात, आणि त्यांच्या अंतःकरणात त्यांनी जर घर केले तर ती त्यांना अधिकच मोहून टाकतात."
10) "सुखाला (pleasures) बळी पडलेल्यांना स्वर्गात देखील आंनद मिळत नाही; आणि मानवाच्या जगात तर मुळीच आनंद मिळत नाही. वाऱ्याचा मित्र असलेला अग्नि ज्याप्रमाणे कितीही इंधन मिळाले तरी संतुष्ट होत नाही, त्याप्रमाणे जो तृष्णार्त आहे त्याला कितीही सुखे मिळाली तरी तो तृप्त होत नाही."
🌷☘🌿🌸🌷🌸🌿☘🌷
***********************
क्रमश: .....
रोज वाचा, "बुद्ध आणि त्यांचा धम्म"
पुढील भागात:
३. गौतमाचे बिंबिसारास उत्तर (पूर्वार्ध) (ii)
*********************
No comments:
Post a Comment