पोस्ट नं 146

 पोस्ट नं 146 
*************************
तिसरा खंड- भगवान बुद्धांनी काय शिकविले
Book III- What the Buddha Taught
*************************
भाग पहिला- त्यांच्या धम्मात बुद्धाचे स्थान
Part I- His Place in His Dhamma
2. बुद्धांनी मोक्षदानाचे आश्वासन दिले नाही. ते म्हणतात, "मी 'मार्गदाता' आहे, 'मोक्षदाता' नव्हे." 
The Buddha did not promise to give salvation. He said He was Marga Data (Way Finder) and not Moksha Data (Giver of Salvation)
*************************

1) बहुतेक धर्म हे साक्षात्कारी धर्म म्हणून वर्णिले जातात (revelations); परंतु *भगवान बुद्धांचा धम्म हा साक्षात्कार नव्हे.*

2) साक्षात्कारी धर्म म्हणजे *'मी तुमचा निर्माता आहे, माझी पूजा करून आत्म्याला मोक्ष मिळवून द्या '* असे प्राणिमात्रास सांगणारा देवाचा संदेश.

3) हा संदेश बहुधा एखाद्या नियुक्त व्यक्तीच्या म्हणजे प्रेषितांच्या मार्फत पाठविलेला असतो. त्या संदेशाचा प्रेषिताला साक्षात्कार झालेला असतो. आणि प्रेषित लोकांना तो साक्षात्कार उघड करून सांगतो. मग त्याला धर्म असे म्हणतात.

4) *प्रेषिताचे काम म्हणजे त्याच्या धर्मावर श्रद्धा व विश्वास राखणा-यांचा मोक्ष-लाभ निश्चित करणे.*

5) धर्माशी इमान राखणा-यांचा मोक्ष म्हणजे, जर ते प्रेषिताला देवदूत मानीत असतील आणि त्याने आणलेल्या देवाच्या आज्ञा पाळीत असतील तर त्यांची नरकातील पाठवणीपासून सुटका करणे.

6) *तथागत बुद्व आपण स्वतः प्रेषित किंवा देवदूत आहोत, असला अधिकार कधीच सांगत नसे* आणि असे कोणी मानल्यास त्याचे खंडण करीत असे.

7) अधिक महत्त्वाचा मुद्दा म्हणजे तथागत बुद्धांचा धम्म *हा एक शोध होता*. आणि म्हणून जे धर्म साक्षात्कारी म्हणून समजले जातात त्यापासून तो अगदी वेगळा समजला पाहिजे. (A more important point than this is that his religion is a discovery. As such it must be sharply distinguished from a religion which is called Revelation.)

8). तथागत बुद्धांचा धम्म हा एक शोध आहे, असे म्हणण्याचे कारण *पृथ्वीवरील मानवी जीवनाच्या सखोल अभ्यासातून तो उद्भवलेला आहे. ज्या स्वाभाविक प्रवृत्तीत मनुष्य जन्म घेतो, त्यांच्या क्रिया-प्रक्रिया आणि इतिहास व परंपरा ह्यांच्यामुळे त्यांना मिळालेले इष्टानिष्ट वळण ह्यांच्या संशोधनाचा परिणाम म्हणजे बुद्ध धम्म.*

9) सर्व प्रेषित मोक्षाचे आश्वासन देतात. मोक्षाचे आश्वासन न देणारा तथागत बुद्ध हा एक *गुरु* (teacher) आहे. *मोक्षदाता आणि मार्गदाता यांमध्ये त्याने स्पष्टपणे भेद केला आहे.* एक मोक्ष देणारा आहे, तर दुसरा केवळ मार्ग दाखविणारा आहे.

10) भगवान बुद्ध हा केवळ *मार्गदाता* होता. मुक्ती ही ज्याची त्याने आपल्या श्रमाने मिळवावयाची आहे.

11) आपले हे मत, *मोग्गलान* ह्या ब्राम्हणाला खालील सूक्तात भगवान बुद्धाने स्पष्ट करून सांगितले आहे.

12) एकदा भगवान *श्रावस्तीत मिगार मातेच्या पूर्वाराम प्रासादात* (storeyed house of Migara's mother) उतरले होते.

13) तर मोग्गलान हा *लेखापाल (हिशेब ठेवणारा)* ब्राम्हण तथागतांजवळ आला आणि स्नेहाने अभिवादन करून त्यांच्या बाजूला बसला. कुशलक्षेम विचारल्यावर तो गणक मोग्गलान तथागताला म्हणाला:

14) "श्रमण गौतमा, ज्याप्रमाणे माणसाला या प्रासादाचे, वाड्याचे दर्शन क्रमशः होते. पाऊल पुढे पडते, क्रमशः पुढील मार्ग दिसतो. हळूहळू पाय-या चढून शेवटची पायरी येते, त्याप्रमाणे आम्हा ब्राम्हणांचे शिक्षण क्रमश: घडते, म्हणजेच आमचे वेदाध्ययन घडते."

*************************
For English: see the link in comment section

*************************
क्रमश: .....
रोज वाचा, "बुद्ध आणि त्यांचा धम्म"
पुढील भागात:
२. बुद्ध म्हणतात, "मी मार्गदाता आहे, मोक्षदाता नाही." (ii)
*********************