पोस्ट नं 135

 पोस्ट नं 135 
*************************
दुसरा खंड- धम्मदीक्षेची मोहीम
Campaign of Conversion
*************************
भाग सातवा- महिलांची धम्मदीक्षा
Conversion of Women
1. महाप्रजापति गौतमी, यशोधरा व तिच्या मैत्रिणी यांना धम्मदीक्षा (iii)
Conversion of Mahaprajapati Gotami, Yeshodhara and her companions
*************************

20) तथागतांनी उत्तर दिले, "आनंदा, गैरसमज करून घेऊ नकोस. *निब्बाणाप्रत पोहोचण्यास पुरुषांइतक्याच स्त्रिया समर्थ आहेत असे माझे मत आहे.* आनंदा! माझ्याविषयी गैरसमज करून घेऊ नकोस. *स्त्री-पुरुषांतील विषमतेच्या तत्त्वांचा मी पुरस्कर्ता नाही.* महाप्रजापतीच्या विनंतीला मी दिलेला नकार हा स्त्री-पुरुषांतील विषमतेवर आधारलेला नाही. तो *व्यावहारिक कारणांवर* (practical grounds) आधारलेला आहे."

21) "भगवन्, खरे कारण समजल्यामुळे मला फार आनंद झाला आहे; परंतु व्यावहारिक अडचणीमुळे तथागतांनी तिची विनंती अमान्य केलीच पाहिजे काय? या कृत्यामुळे धम्माला कमीपणा येणार नाही काय? आणि स्त्रीपुरुषांतील असमानतेच्या निंदेला तो पात्र ठरणार नाही काय? तथागतांना ज्यांची काळजी वाटते अशा प्रकारच्या व्यावहारिक अडचणींतून पार पडण्यासाठी काही नियम तथागतांना तयार करता येणार नाही काय?"

22) "ठीक आहे; आनंदा! माझा धम्म आणि विनय यांचे पालन करुन परिव्रज्ज्या घेण्याची अनुज्ञा स्त्रियांना दिलीच पाहिजे असा जर महाप्रजापती गौतमीचा आग्रह असेल तर मी त्याला संमती देतो. पण *आठ अटींवर* मी ती संमती देतो. ते आठ मुख्य नियम अंमलात आणण्याची जबाबदारी महाप्रजापती गौतमीने स्वतः घ्यावी. तोच तिचा संघ प्रवेशाचा प्रारंभ ठरेल."

23) नंतर तथागतांकडून या आठ मुख्य नियमांचे ज्ञान करून घेतल्यावर स्थविर आनंद महाप्रजापती गौतमीकडे गेला आणि तथागतांचे सर्व म्हणणे त्याने तिला सांगितले.

24) "आनंदा, *अलंकारप्रिय कुमार किंवा कुमारिका ज्याप्रमाणे स्नानानंतर कमलपुष्पांच्या, जाईच्या फुलांच्या किंवा स्तिमुतक पुष्पांच्या मालेचा दोन्ही हातांनी स्वीकार करील आणि ती आपल्या शिरावर धारण करील त्याचप्रमाणे या आठ मुख्य नियमांचा मी स्वीकार करीत आहे आणि मी माझ्या आयुष्यात त्या नियमांचा कधीही भंग करणार नाही."* महाप्रजापती गौतमी आनंदास म्हणाली.

25) नंतर स्थविर आनंद तथागतांकडे परत गेला आणि त्यांना वंदन करुन तो त्यांच्या एका बाजूला बसला. याप्रमाणे बसल्यावर स्थविर आनंद तथागतांस म्हणाला; "भगवन्, आठ मुख्य नियम अंमलात आणण्याची जबाबदारी महाप्रजापती गौतमीने स्वीकारली आहे. म्हणून तिने *उपसंपदा* (Upasampada initiation) घेतली आहे आणि *संघप्रवेश* केला आहे असे मानावे." (entry into the Sangha)

26) महाप्रजापतीला उपसंपदा (ordination) मिळाली आणि तिच्यासह आलेल्या *पाचशे शाक्य स्त्रियांनाही त्याच वेळी दीक्षा देण्यात आली.* याप्रमाणे दीक्षा मिळाल्यावर महाप्रजापती भगवंतांसमोर आली आणि त्यांना अभिवादन करून एका बाजूला उभी राहिली व तथागतांनी तिला धम्म व विनय यांचा उपदेश दिला.

27) इतर पाचशे भिक्षुणींना तथागतांचा एक शिष्य *नंदक* याने उपदेश दिला.

28) महाप्रजापतीबरोबर ज्या शाक्य स्त्रिया भिक्खुणी झाल्या त्यांत *यशोधराही* होती. तिच्या संघप्रवेशानंतर ती *भद्दाकच्चना (भद्रा कात्यायना)* म्हणून ओळखली जाऊ लागली (Bhadda Kaccana).

*************************
For English: see the link in comment section

*************************
क्रमश: .....
रोज वाचा, "बुद्ध आणि त्यांचा धम्म"
पुढील भागात:
२. चंडालिका प्रकृतीची धम्मदीक्षा
*************************